ПЕРСПЕКТИВИ СТВОРЕННЯ КОСМІЧНИХ СИСТЕМ СПОСТЕРЕЖЕННЯ ЗЕМЛІ В УКРАЇНІ З ПОЗИЦІЇ ПУБЛІЧНОГО УПРАВЛІННЯ

Автор(и)

  • Світлана Кошова к.держ.упр., доцент, директор навчанометодичного центру Національного університету охорони здоров’я України імені П.Л. Шупика https://orcid.org/0000-0002-7637-4311

DOI:

https://doi.org/10.31470/2786-6246-2023-6-104-112

Ключові слова:

космічні системи спостереження, дистанційне зондування Землі, супутникове угрупування, оптико-електронні модулі, космічна програма

Анотація

Стаття присвячена визначенню перспектив України щодо розробки та запуску космічних систем спостереження Землі, проблем, які уповільнюють цей процес та шляхів їх вирішення. Актуальність дослідження полягає в необхідності створення власних супутників дистанційного зондування Землі та їх угрупувань для цивільного та оборонного сектору.

Мета статті – розробити ефективні напрями вирішення проблем, які стримують створення космічних систем спостереження Землі в Україні. Для досягнення поставленої мети було визначено поняття «спостереження Землі» та «дистанційне зондування Землі», встановлено сферу застосування систем спостереження Землі та їх значення для нашої держави.

За результатами аналізу досвіду США, Китаю та Індії й поточного стану космічної галузі України визначено проблеми, які стримують створення та розвиток власного супутникового угрупування космічного спостереження. Розроблені шляхи вирішення цих проблем. У ході дослідження використовувалися загальнонаукові методи, до яких можна віднести метод аналізу, синтезу, порівняння, індукції та дедукції.

За результатами дослідження встановлено, що Україна має значні перспективи щодо розробки космічних систем спостереження, однак запустити цей процес заважає низка проблем в космічній галузі. Зокрема, незатвердженою залишається Загальнодержавна цільова науково-технічна космічна програма на 2021–2025 рр., немає інвесторів, готових фінансувати українські розробки, космічні апарати вітчизняного виробництва є технологічно відсталими та недовговічними, а збитковість державних підприємств не дає можливості працювати над складними проєктами. Необхідно відзначити й відсутність кваліфікованих кадрів, які необхідні для реалізації завдань, передбачених Програмою. Вирішити ці проблеми можна шляхом ініціювання розгляду та затвердження Програми Верховною Радою України, налагодження співпраці з іншими країнами, впровадження нових технологій, залучення приватних компаній, забезпечення достойної оплати праці та створення комфортних умов роботи вітчизняним спеціалістам.

Практичне значення дослідження полягає в можливості застосування його результатів в космічній галузі.

Посилання

Tomchenko, O.V. (2017). Dystantsiine zonduvannia Zemli yak naukovyi napriam: istoriia ta znachennia v suchasnomu sviti [Remote sensing of the Earth as a scientific direction: history and significance in the modern world]. Retrieved from https://www.nas.gov.ua/UA/Messages/news/Pages/View.aspx?MessageID=3392 [in Ukrainian].

Every Satellite Orbiting Earth and Who Owns Them (2022). dewesoft.com. Retrieved from https://dewesoft.com/daq/every-satellite-orbiting-earth-and-who-owns-them [in English].

Countries with Land Remote Sensing Satellites (2022). usgs.gov. Retrieved from https://www.usgs.gov/media/images/countries-land-remote-sensing-satellites [in English].

Landsat 9: SShA zapustyly samyi potuzhnyi suputnyk zonduvannia Zemli (2021). sundries.com.ua. Retrieved from https://sundries.com.ua/landsat-9-ssha-zapustyly-samyi-potuzhnyi-suputnyk-zonduvannia-zemli/ [in English].

Kytai zapustyv try suputnyky dystantsiinoho zonduvannia Zemli [China launched three Earth remote sensing satellites] (2022). space.com.ua. Retrieved from https://space.com.ua/2022/06/23/yaogan-35/ [in Ukrainian].

Indiia uspishno vyvela na orbitu suputnyk radiolokatsiinoho zonduvannia Zemli [India has successfully launched a satellite for radar sounding of the Earth] (2022). space.com.ua. Retrieved from https://space.com.ua/2022/02/14/india/ [in Ukrainian].

Pro skhvalennia Kontseptsii Zahalnoderzhavnoi tsilovoi naukovo-tekhnichnoi kosmichnoi prohramy Ukrainy na 2021-2025 roky: Rozporiadzhennia KMU vid 13 sichnia 2021 r. № 15-r [On the approval of the Concept of the National Targeted Scientific and Technical Space Program of Ukraine for 2021-2025: Decree of the Cabinet of Ministers of Ukraine]. Retrieved from https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/15-2021-%D1%80#Text [in Ukrainian].

Saakov, V. & Oleksandra, Indiukhova O. (2021). Navishcho Ukraini suputnyk y chomu dovelosia zvertatysia do SpaceX Ilona Maska? [Why does Ukraine need a satellite and why did it have to turn to Elon Musk’s SpaceX?]. dw.com. Retrieved from https://www.dw.com/uk/navishcho-ukraini-svii-suputnyk-y-chomu-dovelosia-zvertatysia-do-ilona-maska/a-57741999 [in Ukrainian].

Stek, L. (2021). Rozvidka v kosmosi: shcho zmozhe «pobachyty» na Donbasi ukrainskyi suputnyk? [Intelligence in space: what will the Ukrainian satellite be able to "see" in Donbas?]. radiosvoboda.org. Retrieved from https://www.radiosvoboda.org/a/ukraina-vyvede-na-orbitu-vlasnyy-suputnyk/31296086.html [in Ukrainian].

Kosmichne uhrupovannia suputnykiv Ukrainy – shcho vidomo ta yaki perspektyvy [Space grouping of satellites of Ukraine - what is known and what are the prospects] (2021). defence-ua.com. Retrieved from https://defence-ua.com/minds_and_ideas/kosmichne_ugrupuvannja_suputnikiv_ukrajini_scho_vidomo_ta_jaki_perspektivi-5409.html [in Ukrainian].

Pro vnesennia zmin do deiakykh zakoniv Ukrainy shchodo derzhavnoho rehuliuvannia kosmichnoi diialnosti: Zakon Ukrainy [On amendments to some laws of Ukraine regarding state regulation of space activities: Law of Ukraine]. Retrieved from https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/143-20#Text [in Ukrainian].

Uriad rozghliadaie mozhlyvist istotnoho rozshyrennia finansuvannia kosmichnoi prohramy Ukrainy u 2021-2025 rokakh [The government is considering the possibility of significantly expanding the financing of Ukraine’s space program in 2021-2025] (2021). mind.ua. Retrieved from https://mind.ua/news/20231674-uryad-rozglyadae-mozhlivist-istotnogo-rozshirennya-finansuvannya-kosmichnoyi-programi-ukrayini-u-2021-2025-r [in Ukrainian].

##submission.downloads##

Опубліковано

2023-12-29

Як цитувати

Кошова, С. (2023). ПЕРСПЕКТИВИ СТВОРЕННЯ КОСМІЧНИХ СИСТЕМ СПОСТЕРЕЖЕННЯ ЗЕМЛІ В УКРАЇНІ З ПОЗИЦІЇ ПУБЛІЧНОГО УПРАВЛІННЯ. Публічне управління: концепції, парадигма, розвиток, удосконалення, (6), 104–112. https://doi.org/10.31470/2786-6246-2023-6-104-112